جراحی چاقی معده نوعی عمل جراحی کاهش وزن سریع و یکی از درمان‌های چاقی مفرط می‌باشد که با استفاده از تکنیک‌های عمل جراحی معده، و اکثراً با روش‌های لاپاروسکوپی قابل انجام است.
انواع جراحی چاقی معمول و پرکاربرد معطوف به سه نوع عمل از جمله اسلیو، بایپس کلاسیک و مینی بایپس می‌باشد.
فواید جراحی چاقی معده
فواید جراحی چاقی معده بسیار است، ولی خب بعضی از این فواید بسیار ملموس می‌باشد، که شاید امید به زندگی برای کسی که این عمل را انجام داده بیشترین فایده و اثر ملموس آن باشد.
ولی بصورت جزیی‌تر باید گفت، جراحی چاقی معده به منظور برطرف کردن اضافه وزن در افرادی با شاخص توده بدنی بالای ۳۵ توصیه می‌شود و به همین دلیل داوطلب این عمل می‌توان با مشکلاتی نظیر آپنه خواب و پایین بودن کیفیت زندگی مقابله کند.
بیماری‌های قلبی
دیابت نوع 2
فشار خون بالا
ناباروری
سکته
آپنه انسدادی خواب
و سایر موارد نظیر آسیب به مفاصل و ستون فقرات برخی از سایر مشکلات که جراحی لاغری معده به رفع آنها کمک میکند.
عوارض جراحی لاغری
عوارض جراحی لاغری؛ مانند سایر عمل های جراحی، نیز برخی ریسک‌ها و عوارض احتمالی را به همراه دارد.
لازم به ذکر است که در مجموع احتمال عوارض کوتاه و بلند مدت به ویژه اگر این جراحی توسط فلوشیپ متبحر لاپاروسکوپی انجام شود به کمتر از دو درصد می‌رسد و تمامی آنها به راحتی توسط اقدامات اصولی قابل پیشگیری هستند.
پس درمجموع اصلا جای نگرانی بابت این حرف عوارض جراحی چاقی وجود ندارد.
بعضی خطرات احتمالی جراحی لاغری:
۱.خونریزی
۲.عفونت
۳.واکنش‌های بدن به داروهای بیهوشی
۴.ایجاد لخته خون و آمبولی ریه
۵.ایجاد مشکلات ریوی و تنفسی
۶.ترشح و خروج مایع از سیستم گوارشی به داخل حفره شکم ( نشتی)
۷.مشکلات تغذیه ای
۸.مرگ (موارد بسیار نادر)
انواع جراحی چاقی
رشته جراحی چاقی معده از بدو تولد تا الان مورد تهاجم و تاخت و تازهای زیادی قرار گرفته و در حال حاضر که به نوجوانی و بلوغ خود رسیده است.
الان دیگر بسیاری قدر و قدرت او را فهمیده‌اند و متوجه شده‌اند که با شاخص توده بدنی بالای ۴۰ نیاز به اهرمی قوی چون جراحی باریاتریک است و ورزش و رژیم به تنهایی چاره‌ساز نیست.
به ویژه اینکه در دو دهه اخیر با تقویت صنعتی شدن (افزایش سیستم‌های حمل ونقل عمومی، تغییر شیوه زندگی و افزایش مصرف Fast food ) این مشکل حادتر شده و کشورهای توسعه یافته نیز درگیر بیماری‌های غیر واگیر مثل چاقی شده‌اند.
روش لاپاراسکوپی
امروزه جراحی‌های چاقی فقط به روش لاپاروسکوپی معنی پیدا میکند چرا که جراحی باز و برش بزرگ عوارض را بالا می‌برد.
همان گونه که در ابتدا روش‌هایی چون جراحی ویلکینسون به وسیله مش، گاستروپلاستی Mason، بایپس‌های ژژنوایلئال، پلیکاسیون معده، باند معده و بیلیوپانکراتیک دایورژن برای جراحی باریاتریک مطرح و انجام می‌شد.
ولی بعضی از این روش‌ها به علت عوارض و بعضی دیگر به علت عدم تاثیر به سرعت کنار رفتند.
پرکاربردترین انواع جراحی لاغری
در حال حاضر بیشترین جراحی که در دنیا انجام می‌شود شامل موراد ذیل است؛
اسلیو
بایپس کلاسیک
باند معده
بایپس تک آناستوموز معده (مینی بایپس)
ما سه نوع جراحی اول را که بیش از ۹۰ درصد اعمال جراحی چاقی را تشکیل می‌دهند به صورت مختصر برایتان توضیح می‌دهیم.
عمل اسلیو معده
اما اسلیو معده که بیشتر مردم و پزشکان آن را به عنوان نماد جراحی چاقی می‌شناسند، الان بیش از ۵۰ درصد جراحی چاقی را در دنیا به خود اختصاص داده است.
اسلیو در لغت به معنی آستین بوده و ما در این عمل روی لوله با سایز مناسب که از طریق دهان وارد معده می‌شود ۸۰ درصد معده بریده و از بدن خارج می‌کنیم و معده شبیه موز می‌شود.
در نتیجه نه تنها ترشح هورمون گرلین(مسئول گرسنگی) که در قسمت فوقانی معده بوده و برداشته شده کاهش پیدا میکند، بلکه حجم معده هم کاهش پیدا کرده و با دو تا چهار قاشق غذا فرد سیر می‌شود.
این جراحی محدود کننده حجم و غیر قابل برگشت بوده و مناسب اشخاصی است که حجیم خوار بوده و در هر وعده غذایی نان و برنج بیش از افراد عادی مصرف می‌کنند.
این جراحی برای افرادی که هر کدام از مواد غذایی ذیل را بیش از دو مرتبه در هفته مصرف می‌کنند، مناسب نیست و احتمال برگشت وزن در آنها دوسال بعد از عمل جراحی بالاست:
۱.تخمه و آجیل
۲.شیرینی جات، آب میوه و نوشابه
۳.چیپس و پفک
۴.بستنی
همچنین در افرادی که علائم مکرر بازگشت اسید معده به مری چه در شرح حال و چه در آندوسکوپی دارند، اسلیو مناسب نیست، در افرادی که بیماری التهابی روده (کرون) دارند و یا افرادی که احتمال بازگشت به مصرف سیگار، قلیان و یا الکل در آنها بالاست اسلیو بهترین گزینه است.
عمل بای پس کلاسیک
جراحی بعدی که درباره آن صحبت می‌کنیم بایپس کلاسیک است که عمل استاندارد طلایی جراحی چاقی در کل دنیاست.
در این روش کیسه (pouch) کوچکی از معده به حجم حدود ۶۰ سی سی درست می‌شود و ۱۲۵ سانتیمتر اول روده باریک بریده شده و به این کیسه دوخته می‌شود.
پس هیچ قسمتی از معده از بدن خارج نمی‌شود اما غذا وارد قسمت اعظم معده و ۱۲۵ سانت روده باریک نمی‌شود.
در ادامه این روش بازوی روده باریک که صفرا را می‌آورد قطع شده و با فاصله ۷۵ سانتی متری به بازویی که غذا وارد آن می‌شود دوخته می‌شود.
پس در این روش چهار دوخت و دوز داریم یکی روده به معده، بعدی روده به روده و دو دوخت و دوز شامل دو فضای جدید که بین روده‌ها ایجاد شده و در نتیجه زمان انجام این عمل حدود یک ونیم الی دو ساعت و دو برابر اسلیو معده است.
در این روش کاهش وزن به تدریج تا یک و نیم سال ادامه پیدا کرده و افتادگی پوست صورت و تنه از بقیه روش‌ها بسیار کمتر است و کیفیت زندگی در این روش بهتر از بقیه روش‌ها است.
ولی با توجه به اینکه جراح مهارت بسیار بالاتری نیاز دارد و زمان بیشتری که از جراح می‌گیرد، بسیاری از جراحان این روش را انجام نمی‌دهند.
مینی بایپس معده
و در آخر عمل بای پس معده (بایپس تک آناستوموز معده ) که اولین بار توسط آقای راتلج مطرح شد و به سرعت جایگاه خود را پیدا کرده و روز به روز محبوبیت بیشتری در بین فلوشیپ‌های لاپاراسکوپی و بیماران پیدا کرد.
در این جراحی بر خلاف بایپس کلاسیک، کیسه بلندی از معده درست می‌شود و ۱۵۰ تا ۱۷۰ سانت روده مسیرش تغییر داده شده و به این کیسه دوخته می‌شود.
و غذا وارد قسمت اعظم معده و روده‌ای که بایپس شده نمی‌شود، این عمل بای پس تک آناستوموز حساب شده و فقط روده در یک مکان به معده دوخته می‌شود و انجام آن از نظر تکنیک عمل آسانتر از بایپس کلاسیک است.
با توجه به اینکه این عمل سوجذبی بوده و قدرت بسیار بیشتری نسبت به بایپس کلاسیک دارد بهتر است در افرادی ریزه‌خوار یا شیرینی خوار و یا با الگوی غذایی هیجانی با BMI بالاتر از ۴۶ انجام شود.
همچنین در افراد با دیابت نوع دوم این عمل با توجه به قدرت بالای آن گزینه مناسب‌تری است.
منبع : سایت دکتر عطاردی جراح چاقی